Amatör Telsizcilik ile ilgili bir çok yerde bilgiler bulunmaktadır. Özellikle bu hobiye yeni gönül verenlerin ihtiyacı olacak bilgileri temel olarak toparlayarak yazımıza ekledim.
Öncelikle Amatör Telsizcilik için önce tarihçesine biraz bakalım ;
Türkiye’de amatör radyo yayıncılığı daha eski tarihlere dayanmakla birlikte, devletin öncülük yaptığı ilk düzenli yayınlar, sınırlı bir alanda da olsa, Cumhuriyet’in ilk yıllarında başlamıştır. Dönemin yürütme organları radyo yayıncılığına geçiş sürecinde Ankara ve İstanbul’da kuruluş çalışmaları süren telsiz vericilerinin işletme hakkını 10 yıllığına, Sedat Nuri Bey’in önderliğinde, İş Bankası, Anadolu Ajansı, Falih Rıfkı (ATAY) ve Cemal Hüsnü (TARAY) Beylerin ortaklaşa kurduğu Türk Telsiz Telefon Anonim Şirketine (TTTAŞ) vermiştir. Bu şirket böylece iki istasyonu kendi ve Posta Telgraf Telefon Genel Müdürlüğü (PTT) adına işletmiştir. “Yurtdışı Muhabere” adıyla Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde ve Cumhuriyetin ilk yıllarında yurt dışı yazılı haberleşme (mors yoluyla telgraf) ihtiyacı karşılanmıştır. “PTT İdaresi” adı altında bu hizmet geliştirilerek, telsiz telefon ve telex hizmeti de verilmeye başlanmıştır. Uydu ve Radyo link sistemlerinin gelişmesi ve uzak mesafe deniz haberleşme ihtiyacının artması sonucu yurt dışı muhabere hizmeti deniz telsiz haberleşmesine kaydırılmıştır.
1994 yılında Türk Telekom A.Ş.’nin kurulması ile deniz haberleşmesi “Telsiz İşletme Müdürlüğü” adıyla hizmetine Türk Telekom bünyesinde devam etmiştir. Deniz haberleşmesinin artan öneminden dolayı bu birim Türk Telekom A.Ş. Genel Müdürlüğüne bağlı Müstakil Ünite haline getirilmiş olup, Telsiz İşletme Müdürlüğü (Türk Radyo) 5189 Sayılı Kanun ile 01.07.2005 tarihinde fiilen Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü bünyesindeki Telsiz İşletme Müdürlüğü ‘ne bağlanmıştır.
Amatör Telsiz Sınavı örnek soru bankasına aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz. Bu linkte geçmiş dönemlerde çıkmış olan sorularak ulaşabilirsiniz.
Amatör Telsiz Sınav Soruları – Soru Bankasına ulaşmak için buraya tıklayınız.
Amatör Telsiz Sınavı Yönetmeliğine aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.
Amatör Telsiz Sıvan Yönetmeliğine ulaşmak için buraya tıklayınız.
Şimdi gelelim telsiz hakkında genel bilgilendirmelerimize ;
RÖLE, CROSS VE DIĞER ÖNEMLI KAVRAMLAR
Çıkış Gücü : El telsiziniz ile konuşmaya başladığınız zaman anteninden bir yayın yapılır. Bu yayının gücü, sizin ne kadar uzağa gönderebildiğinizi belirleyen önemli bir etkendir.
Yönetmelik ile el telsizleri maksimum 5 watt gücünde çıkış yapılmasına müsaade edilmiştir. Bu gücün üzeri olan cihazlar kullandığınız zaman Telsiz Yönetmeliği ‘ne muhalefet etmiş olacağınızdan yasal olarak başınızı derde sokacak bir duruma düşebilirsiniz.
Anten : Telsizin yayın yapabilmesi için bir antene ihtiyacı vardır. Antenler yayın yapılan frekans ile uyumlu olmak zorundadır. Bir antenin bulunduğu konum ve büyüklüğü daha uzağa yayın yapabilmenizi sağlar. Yeterli bir güç ile 4-5 metrelik bir antenden çıkış yapıldığı zaman UHF ve VHF’de coğrafi koşullara bağlı olarak 300-400 km mesafeye kadar iletişim kurulabilir.
Role : Bir frekanstan aldığı yayını bir başka frekansta tekrarlayan sistemlerdir. Sizin el telsizi ile çıkış yaptığınız yer ve güç bir başka noktada sesinizin duyulmasına yeterli olmayabilir. Ancak roleye ulaşmanız yeterli olacaktır. Böylece siz roleye ulaştıktan sonra yayınınız aynen daha güçlü, daha güzel ve yüksekte bir anten tarafından iletileceği için çok daha uzaklara erişme şansınız olacaktır. Temel olarak bunu wireless modeminizin çekim gücünün azaldığı bir arka oda için Access Point eklediniz gibi düşünebilirsiniz.
Offset ve Shift : Role üzerinden konuşma yaparken dinleme frekansına göre hangi yönde ne kadarlık bir fark (Shift) ile gönderim yapılacağını belirlemeye yarar. Genel olarak Offset değeri Vhf Bant için -600, UHF Bant için -7600 olarak girilmektedir.
Squelch ve Tone : Telsizini ayarladığınız frekansta ara ara anlamsız sesler duyabilirsiniz. Özellikle şehir ortamında led aydınlatmalardan tutun da, jeneratör motoru gibi güçlü motorların oluşturduğu “gürültü” sebebiyle bu sesleri duyarsınız. Bu seslerden kurtulmanın birinci yolu düşük güçteki bu gürültüleri elemektir. Hangi seviyenin altını eleyeceğinizi telsizlerinizdeki Squelch -SQL (Türkçe :susturma) ayarı ile yapabilirsiniz. Ancak tek başına SQL kullanımı, uzaklardan gelen sinyallerin de gürültü olarak algılanmasına sebep olabilir. Bundan kurtulmak için, yayın yapan ve dinleyen telsizlerin ortak bir değer ile gönderim yaparken yayının içine kulağın duyamacağı bir değerde tone eklemeleri ile çözüm bulunabilir. Diğer bir ifade ile bir telsiz belirlenen bir frekansta yayın yaparken yine önceden belirli bir tonda yayın içine kulağın duymayacağı basit bir sinyal ekler, yayını alan telsizde sadece bu tone bulunan yayınları geçirerek telsizin hoparlörüne verir. Böylece gürültü ile ilgili sorunlar tamamen çözülmüş olur.
Cross : Roleye çok benzer bir mantığı olsa da, asıl görevi VHF-UHF arası dönüşümdür. Ayarlanan iki frekanstan herhangi birinden gelen sinyali diğerinden yayınlar. Pratikte role daha büyük bir kurulum ve alt yapıyı ifade ederken, CROSS bir araç telsizi ile anlık iletişim problemlerini çözmek için kullanılır.
Simplex : Role dışında arada bir aracı olmadan doğrudan yapılan görüşmelerdir.
PTT : PTT Push To Talk – Telsizlerdeki mandal olarak isimlendirilen, çıkış yapılmak için basmanız gereken düğmenin adıdır. Bazı belgelerde ingilizce olarak geçtiği için paylaşılmıştır.
EchoLink : Internet üzerinden sabit bir frekansı dinlemeye yönelik kurulmuş bir alt yapı ve mobil uygulamanın adıdır. Echolink yayını yapan bir kişi, internete bağlı bir bilgisayar üzerinden kurduğu yazılımla internetten gelen sesleri bir telsiz aracılığı ile havaya aktarır, havadan gelen sinyalleri de internete aktarır. Böylece kişiler örneğin Ankara’da olmasalar bile internet üzerinden Ankara rolesi üzerinden Ankara Rolesine telsiz ile ulaşabilen kişilere ulaşabilir, görüşme yapabilir. Pratikte telsiz ayarlarınızın test edilmesi için de kullanılabilir. Örneğin Ankara Rolesine EchoLink üzerinden cep telefonu ile bağlandıktan sonra telsiziniz ile role üzerinden çıkış yaptığınızda sinyalin Role’ye ne kadar kaliteli ulaştığını EchoLink üzerinden dinleyebilirsiniz.
TEMEL TELSIZ AYARLARI
Bu başlık altındaki anlatımlar Baofeng telsizleri esas alınarak hazırlanmıştır. Ancak farklı marka telsizlerde de teknikler aynı kalıp sadece menü erişimleri değişmektedir.
VOX : Voice Operated Transmission – Telsiz çıkış butonuna basmadan, ses olduğu anda yayına geçmesini sağlar. Piyasada bulunan bebek telsizleri bu mantıkla çalışmaktadır.
W/N : Wide/Narrow. Kullanılan frekansta yayın genişliğini ifade eder. Çıkış sinyali ayarlanan frekansın biraz altı ve biraz üstünde bir bant üzerinde gönderilir. Bant genişliğinin artırılması, komşu frekanslara taşma ile sonuçlanabilir.
SQL : Squelch seviyesini ayarlanır. Toplam 10 seviye bulunur, tavsiye edilen değer 5’tir.
STEP : Frekans atlama aralığıdır. 2.5, 5, 6.25, 10, 12.5, 20 ve 25kHZ gibi değerlere ayarlanabilir. Bu ayara göre frekansınızı tuşlardan yazdığınız zaman otomatik olarak ayarlayacaktır. Örneğin 446.09375 frekansını ayarlamak için STEP 6.25 KHz olarak girilmelidir.
TXP : Çıkış gücünü ayarlarsınız. Çoğu telsizde doğrudan watt değeri girmek yerine yüksek çıkış için High, düşük çıkış için Low terimleri kullanılır.
OFFSET : Frequency shift, Role ayarları için çıkış yaparken ne kadar aşağı ya da yukarı frekans kayması olacağını belirlersiniz.
SFT-D : Direction of frequency shift – Role üzerinden görüşme yapılırken OFFSET kadar bir kaymanın hangi yönde olacağını belirlersiniz. + ya da – olarak girilebilir.
ABR : LCD ekranın parlaklığını ayarlar.
TDR : Dual watch/dual reception – Her iki kanaldan da aktif dinleme ve gönderme yapılmasına ilişkin bir ayardır.
TOT : Timeout Timer – Mandala basıldığı zaman en fazla ne kadar süre çıkış yapılacağını belirlemenizi sağlar. Böylece uzun gönderim yaparak hem çıkış aygıtlarını fazla yormanıza engel olabilir, hem de hatayla mandala basıldığı durumlarda uzun süre çıkış yaparak pilin tükenmesinin önüne geçmiş olursunuz.
DTMFS : Dual Tone Multi-Frequency – Çift-Ton Çoklu Frekans – Telefon tuşlarına basıldığında duyulan sese benzer şekilde, bir elektronik cihaza uzaktan erişmek ve kontrol etmek amacıyla kullanılan kodlama sistemidir. Böylece sinyal gönderirken, bir elektronik cihazın algılayacağı şekilde sabit tonlar sinyale yüklenir ve karşıdaki alıcı kendine gelen veriye göre görevini icra eder. Örneğin ANTRAK röleleri bu şekilde configure edilebilir.
DTMFST : The DTMF tone of transmitting code – DTMFS işlevlerinin hoparlör üzerinden duyulmasını ayarlayan menüdür.
CT – CTCSS / DCS : Continuous Tone Coded Squelch System -Devamlı Ton Kodlu Susturma Sistemi – Ortak olarak belirlenen bir ton değerinin gönderilen sinyale eklenmesi ve karşı taraftakilerin sadece bu tone değerine sahip sinyalleri telsiz hoparlörüne iletmesini ifade eden sistemdir. DCS – Digital Code Squelch ise aynı işlevin veri aktarımı için kullanımıdır.. Detaylı bilgi için : http://ta2ooo.blogspot.com.tr/2012/08/nedir-bu-ctcss-kodlama-dedikleri.html
R-DCS : Reception Digital coded Squelch – Alım sırasında kullanılacak DCS tone değerini ayarlamanızı sağlar.
R-CTS : Reception Continuous Tone Coded Squelch – Alım sırasında kullanılacak CTCSS tone değerini ayarlamanızı sağlar.
T-DCS : Reception Digital coded Squelch – Gönderim sırasında kullanılacak DCS tone değerini ayarlamanızı sağlar.
T-CTS : Reception Continuous Tone Coded Squelch – Gönderim sırasında kullanılacak CTCSS tone değerini ayarlamanızı sağlar.
SC-REV : Scan resume method – Tüm frekansları tarayarak sinyal bulduğu anda duran sistemdir. Böylece hangi frekansta konuşma olduğunu tespit edebilir, görüşmeye başlayabilirsiniz.
TELSİZ İLE ÇIKIŞ YAPMAK VE BAZI Q KODLARI
Özellikle role üzerinde çıkış yapılırken, bizi onlarca farklı insanın dinleyebileceği, frekansın ortak bir kullanım alanı olduğu ve yasal mevzuata uygun çıkış yapmamız gerektiğini unutmamalıyız. Aslında bu kurallara uymak çok da zor değil. Konuşurken uzun süre anlatım yerine kısa kısa ifadeler ve bazı kısa kodlar kullanılmalıdır.
Örnek bir görüşme (QSO) şu şekilde olabilir ;
Kişi A : TA1…. TA2…., çağrı yapan istasyon TA2….
Kişi B : TA2…. dinliyorum.
Kişi A : AErtugK Bey nasılsınız?
Kişi B : …..
Kişi A : Konuşan istasyon TA2….., karşı istasyon TA1……, 73
Kişi B : 73
Konuşmalarda ara ara Q kodları kullanılır. Bunun temel amacı, telsiz ile iletişim süresini olabildiğince kısmak ve kalitesiz yayınlarda da anlaşılabilirliği sağlamaktır. Unutmayalım ki, yayın yaptığımız zaman bir çok başka telsizinde pil ömrünü etkilemekteyiz, ve acil durumlarda pil ömrü çok kritik olabilir.
Bu sebeple özellikle acil durumlarda frekansı çok dikkatli kullanmalı, olabildiğince net ve kısa ifadelerle iletişimi sağlamalıyız.
Q kodları 1909 yılında İngiliz hükümeti tarafından İngiliz bandıralı gemiler ile posta idaresi tarafından yetkili kılınmış sahil istasyonları arasındaki haberleşmeler için kullanılmak üzere oluşturulmuş kısaltmalardır. Q hafiyle başlayıp iki tamamlayıcı harften oluşan toplam üç harflik dizi şeklindedirler.
Kullanım kolaylığı, anlaşılırlık, akıcılık, hızlılık vb. pozitif yönlerinin yanında deniz taşıtlarının haberleşmesi başta olmak üzere bu kodlar değişik ülkelerdeki, kıyı istasyonları çalışanlarının İngilizce bilmeye ihtiyaç duymadan gemilerle haberleşebilmelerini sağlamak amaçlı kullanılmaktaydı. Getirdiği dil kolaylığı bu kodların kısa zamanda uluslararası alanda da kabul görmesini sağladı.
Londra’da 1912 ve 1913 yıllarında yapılan toplantılar sonucu, Üçüncü Uluslararası Radyo-telgraf
Sözleşmesi (Third International Radiotelegraph Convention) ile Servis Yönetmeliği’ne (Service Regulations) radyo ve telgraf iletişiminde kullanılmak üzere toplam 45 adet Q Kodu kısaltması listesi (List of Abbreviations to be used in Radio Communications) eklenmiştir.
Bu kodlar 1965 yılında ARRL Amateur Radio Station Log Book’ta yayınlanmıştır ve günümüzde tüm amatör telsizciler tarafından çok geniş olarak kullanılmaktadır.
Q kodlarının QAA-QNZ arası olanları havacılık, QOA-QOZ arası olanları denizcilik ve QRA-QUZ arası olanlarda bütün haberleşme servisleri için ayrılmışlardır. Q kodları kısaltma değildirler
Konuşmalar sırasında bazı önemli ve sık kullanılan Q aşağıdaki gibidir ;
Q Kodları’nın bir başka önemli özelliği de CW haberleşmesinde sonuna <?> geldiğinde soru formu taşımaları, sonlarından <?> kalktığında da yanıt niteliğine kavuşmalarıdır.
Q Kodları hem SSB (Single Side Band) hemde CW (Continious Wave) haberleşmelerinde kullanılmaktadır.
Q Kodları harf harf ve İngilizce Alfabesindeki ses okunuşları ile kullanılmaktadır. (QRL – Q-AR-EL vs.)
Örnek:
QRL? Meşgul müsünüz?
QRL Evet, meşgulüm
| QRG? | Kesin frekansınızı ya da … istasyonunun frekansını verir misiniz? |
| QRG xxx | Frekansın ya da … istasyonunun frekansı xxx |
| QRH? | Frekansım değişiyor mu? |
| QRH | Evet, değişiyor |
| QRI? | Gönderme tonu nasıl? |
| QRI 1-3 | Gönderme tonu 1 (iyi), 2 (orta), 3 (kötü) |
| QRK? | Sinyalimin ya da … istasyonunun anlaşılırlığı/okunabilirliği nasıl? |
| QRK 1-5 | Anlaşılırlığınız/okunabilirliğiniz 1 (kötü), 2 (zayıf), 3 (orta), 4 (iyi), 5 (çok iyi) |
| QRL? | Meşgul müsünüz? |
| QRL | Evet, meşgulüm |
| QRM? | Enterferans (göndermeme <men made> müdahale) var mı? |
| QRM 1-5 | 1 (yok), 2 (hafif), 3 (orta), 4 (güçlü), 5 (aşırı) |
| QRN? | Statik gürültüden (atmosferik parazit kast ediliyor) etkileniyor musun? |
| QRN 1-5 | 1 (yok), 2 (hafif), 3 (orta), 4 (güçlü), 5 (aşırı) |
| QRO? | Güç arttırayım mı? |
| QRO | Evet, güç arttırın |
| QRP? | Güç azaltayım mı? |
| QRP | Evet, güç azaltın |
| QRQ? | Gönderme hızını arttırayım mı? |
| QRQ | Evet, gönderme hızını arttırın |
| QRS? | Gönderme hızını azaltayım mı? |
| QRS | Evet, gönderme hızını azaltın |
| QRT? (*) | Göndermeyi durdurayım mı? |
| QRT (*) | Göndermeyi durdurun lütfen |
| QRU? | Başka mesajınız var mı? |
| QRU | Başka mesajım yok |
| QRV? | V serisi göndereyim mi? |
| QRV | V serisi gönderin (Not: bu işlem ayar/test için yapılır) |
| QRW? | … istasyonuna … KHz ile çağrı yaptığınızı bildireyim mi? |
| QRW | Evet, … istasyonuna … KHz ile çağrı yaptığımı bildirin lütfen |
| QRX? (*) | Beni tekrar ne zaman çağıracaksınız? |
| QRX (*) | Saat ..:.. (UTC) … KHz üstünden çağıracağım |
| QRZ? (*) | Kendini tanıtır mısın? |
| QSA? | Benim ya da … istasyonunun sinyal kuvveti nedir? |
| QRA | S1-S9 … |
| QSB? | Sinyalde dalgalanma-değişkenlik (fading) var mı? |
| QSB | Evet, var |
| QSD? | Gönderdiğimde (manipleden <teknik sorun> kaynaklanan) bozukluk var mı? |
| QSD | Evet, sorun var |
| QSI? | Araya giremedim, … istasyonunun … KHz gönderisine giremediğimi iletin |
| QSI | Araya girebilirisiniz ya da … istasyonunun … KHz gönderisine giremediğini iletirim |
| QSK? (*) | Beni gönderme aranızda duyabiliyor musunuz? |
| QSK (*) | Evet, duyabiliyorum araya girebilirsiniz |
| QSL? (*) | Gönderme/Mesaj alındı mı? |
| QSL (*) | Alındı (Teyid ederim) |
| QSN? | Beni ya da … işaretli istasyonu … KHz üstünden duyabildiniz mi? |
| QSN | Sizi veya … çağrı işaretli istasyonu … KHz üstünden duydum |
| QSO? (*) | … istasyonu ile doğrudan ya da aracı ile haberleşiyor musunuz? |
| QSO (*) | … istasyonu ile haberleşiyorum |
| QSP? (*) | … istasyonuna aktarır mısınız? |
| QSP (*) | … istasyonuna aktarıyorum |
| QSR? | Çağrı frekansında çağrımı tekrar edeyim mi? |
| QSR | Çağrınızı çağrı frekansında tekrarlayın, duyamadım |
| QSS? | Hangi çalışma frekansını kullanacaksınız? |
| QSS | Çalışma frekansı … KHz (sadece son üç hane) |
| QSU? | … KHz üstünden gönderme yapayım mı ya da yanıt vereyim mi? |
| QSU | … KHz üstünden devam edin ya da … KHz frekansından devam edin |
| QSV? | Kontrol veya ayar amacı ile sesi/sinyali göndereyim mi? |
| QSV | … frekensı veya … KHz üstünden sesi/sinyali gönderin |
| QSW? | Bu frekans ya da … KHz üstünden gönderme yapacak mısınız? |
| QSW | Bu frekans ya da … KHz üstünden gönderme yapacağım |
| QSX? | Beni … KHz üstünden mi dinleyeceksin? |
| QSX | … KHz dinliyorum |
| QSY? (*) | Gönderme frekansı mı değiştireyim mi? |
| QSY … (*) | … KHz olarak değiştirin lütfen |
| QSL? (*) | Gönderdiğim kelime veya grubu tekrarlayayım mı? |
| QSL (*) | Evet, tekrarlayın |
| QTA? xxx | xxx numaralı mesajı iptal edeyim mi? |
| QTA xxx | xxx numaralı mesajı iptal edin lütfen |
| QTB? | Kelime sayım ile mutabık mısınız? |
| QTB | Mutabık değilim. Her kelime ve grubun ilk harfi veya karakterini tekrar edeceğim. |
| QTC? (*) | Göndereceğiniz kaç mesaj var? |
| QTC … (*) | … mesajım var |
| QTH? (*) | Mevkiniz nedir? |
| QTH (*) | Mevkiim … (isim ya da enlem-boylam) |
| QTR? | Saat kaç? |
| QTR | Saat … UTC |
| 73 (*) | iyi dilekler/selam gönderme (erkekler için) |
| 88 (*) | iyi dilekler/selam gönderme (kadınlar için) |
| 99 | defol |
| , , | hakaret (iki virgül arası olabilecek en kötü anlamları taşır) |
| QST | Genel mesaj/duyuru var. |
| CQ (*) | Genel çağrı |
Normal haberleşme sırasında kullanılan Q Kodları çevrim sırasında kullanılır. Birden fazla amatör radyonun haberleştiği/konuştuğu ortamlara net (ağ) ve haberleşme trafiğinin düzenlenmesine de çevrim denir. Temel ilke olarak çevrim sırasındaki Q Kodları, normal haberleşmede kullanılanlar gibi soru ve yanıt anlamı taşır.
| QRY? | Sıram nedir? |
| QRY | Sıra numaranız … ya da … istasyonundan sonra |
CW haberleşmede kullanılan kısaltmaların bir bölümünün (*) SSB haberleşmesi sırasında da kullanılmaktadır. Ancak kimi CW’deki bazý kısaltmalar SSB haberleşmesinde bilinen sözcükler ile ifade edilir.
| K | Karşı istasyonu konuşmaya davet GO AHEAD |
| KN | Tamam OVER |
| AR | Tamam (karşı taraf, ilk konuşmasının sonunda) OVER |
| AS | Beklemede kalın STAND BY |
| R | Anlaşıldı ROGER |
| SK | Görüşme bitti CLEAR (OVER AND OUT) |
| CL | Haberleşmeyi tamamen kesiyorum CLOSING |
TELSİZ SATIN ALIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Piyasada genel olarak kullanılan telsiz markaları Wouxun, Kenwood, Aselsan, Icom, Motorola, Baofeng gibi markalardır. Bunlar arasında fiyat & performans olarak özellikle Baofeng markası, Amatör Telsizciliğe başlayanların çokça talep ettikleri markaların başında gelmektedir.
Yurt dışında telsiz alımlarında gümrük vergisi ve telsiz vergisi ödenmektedir.
Ayrıca satın alınan telsizin BTK tarafından onaylanmış listede olması gerekmektedir.
Bu listeye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
- Cihaz kesinlikle BTK nın listesinde olmalı.
- El cihazlarında çıkış gücü değeri 5 W ‘ın üzerinde olmamalı.
- Batarya gücü önemli, Özellikle 2500 maH ve üzeri olmasına dikkat edilmeli. Altındaki cihazlarda kullanım süreniz kullanım yoğunluğunuza bağlı olarak (dinleme dahil) en fazla 2-4 gün arası olacaktır.
- Cihaz seçiminde arkadaş çevremizin yoğun kullandığı cihazları tercih etmemiz durumunda özellikle ortak icra edilen faaliyetlerde batarya, kullanım soruları, teknik ve genel destek, malzeme tedariği gibi bir çok konuda destek bulabilirsiniz.
- Evlerimizde mutlaka çatı anteni kullanmaya dikkat etmeliyiz, bu durum bize daha uzak mesafelere ulaşma imkanı verecektir.
- Cihaz seçiminde ÇİN malı cihazlar ucuz olmakla birlikte nispeten kaliteli olanları da mevcut (Örn: WOUXUN, BAOFENG)
